Nieuwe dimensie medicatiebewaking in Noord Oost Brabant
Nieuwsbrief KNMPNOB september 2008 - In de ziekenhuizen in Noord Oost Brabant is een proef gestart met een nieuwe vorm van medicatiebewaking waarbij labuitslagen automatisch worden meegewogen. De Ziekenhuisapotheek Noord Oost Brabant (ZANOB) maakt gebruik van een nieuw ontwikkelde applicatie: Pharmaps. Deze applicatie brengt gegevens uit diverse bronsystemen (het ZAIS en de systemen van de klinisch-chemisch laboratoria van de ziekenhuizen) bijeen en past op deze gegevens de - mede door de ZANOB ontwikkelde zogenaamde Clinical Rules - toe. De signalen worden gefilterd door een revolutionaire redeneermachine die vrijwel alleen de werkelijk relevante signalen doorlaat.
Slechts op 30 van de ongeveer 600 bewakingssignalen die het traditionele ZAIS dagelijks genereert moet de ziekenhuisapotheker actie ondernemen. In een groot aantal gevallen hangt de relevantie af van de klinisch-chemische parameters van de patiënt.
ZANOB heeft regels, Clinical Rules, geformuleerd die medicatiebewaking voor specifieke geneesmiddelen koppelen aan klinisch-chemische parameters van de patiënt. In eerste instantie wordt vooral gelet op verminderde nierfunctie, in een later stadium volgen onder meer kaliumspiegel en INR.
In het geval dat bijvoorbeeld digoxine wordt voorgeschreven haalt de nieuwe applicatie de labwaarde voor kreatinine van de patiënt op uit het labsysteem en combineert de kreatinineklaring direct met het juiste advies, of zorgt ervoor dat het signaal achterwege blijft als de waarde van de klaring – in dit specifieke geval - hoger is dan 50 ml/min.
Een andere frequent aangevraagde klinisch-chemische parameter waarmee op korte termijn grote winst kan worden behaald in de farmacotherapie, is het serumkaliumgehalte. Ter illustratie: het gehele voordeel van het gebruik van spironolacton bij hartfalen - zoals gemeten in grote klinische studies - wordt in de klinische praktijk meer dan tenietgedaan door ritmestoornissen als gevolg van het gestegen serumkaliumgehalte. Door kaliumspiegels te blijven volgen, ook in de 1e lijn, en door een systeem te gebruiken dat op basis hiervan relevante signalen genereert, kan veel onheil worden voorkomen.
De bewaking wordt voortgezet gedurende het hele verblijf van de patiënt in het ziekenhuis (nieuwe labwaarden genereren automatisch nieuwe signalen). In een volgende fase van het project wordt de applicatie ook toepasbaar in de 1e lijn. In samenwerking met Z-Index wordt een webapplicatie ontwikkeld die functioneert op basis van clinical rules en wetenschappelijke richtlijnen zoals onder meer door WINAp ontwikkeld en in de G-Standaard opgenomen. Ter financiering van deze ontwikkeling heeft het Departement Noord Oost Brabant subsidie aangevraagd bij de KNMP.
De applicatie automatiseert de aanbevelingen omtrent medicatieveiligheid en nierfunctie zoals die beschreven zijn in de G-Standaard. De applicatie implementeert daarmee een deel van de adviezen omtrent nierinsufficiëntie uit het HARM-wrestling rapport. Door de modulaire en flexibele architectuur van de applicatie is aansluiting op zowel bestaande als toekomstige ICT-oplossingen gewaarborgd. Door inschakelen van WINAp en Z-index is de continuïteit (onderhoud) verzekerd. T.z.t. zal aan de uitvoerkant samenwerking gezocht worden met softwareleveranciers van apotheekapplicaties.
Op de departementsvergadering van 16 september geeft Jean Conemans, ziekenhuisapotheker, toxicoloog bij de ZANOB, over dit onderwerp een presentatie.
|
